Burgers willen voor hun zelf of voor hun medeburgers op een zeker moment “iets meer weten of iets beters krijgen”. Bijvoorbeeld hoe is een besluit waar ik last van heb tot stand gekomen? Hoe kom ik van mijn schuld af? Hoe kom ik aan zorg voor mijn vader of dochter? Hoe raak ik mijn afval duurzaam kwijt? Hoe kan ik de stookkosten van mijn woning verminderen? Hoe kan ik van de natuur genieten? Hoe kan ik een bedrijf beginnen? Waar kan ik een trapveldje aanleggen?
Als de rijweg voor je huis voor een half jaar lang wordt opengebroken is het wel fijn dat de gemeente je daarover op tijd informeert en je ook laat meedenken hoe het trottoir op je uitrit wordt aangesloten.
Een aantal taken om aan deze vragen tegemoet te komen wordt al door de centrale overheid aan het gemeentebestuur opgelegd. Maar ook raadsleden kunnen taken aan het gemeentebestuur opleggen waarmee het bestuur met hun ambtenaren aan de slag kunnen gaan. Voor plannen voortvloeiend uit die taken heeft het bestuur wel draagvlak van burgers nodig en goedkeuring van de gemeenteraad.
Bij de besluitvorming en uitvoering van plannen komt het wel eens voor dat het draagvlak bij burgers niet al te groot is. Zeker bij plannen waar een afweging moet worden gemaakt tussen tegengestelde waarden en belangen. Bijvoorbeeld in hoeverre moet de natuur wijken voor ruimte om energie met zonnepanelen en windmolens op te wekken? Waar komt die jongerenhuisvesting? Hoe snel mogen auto’s door het centrum rijden?
Draagvlak creëren bij burgers is meer dan informatie ophalen. Met burgers moet je samen activiteiten ondernemen waardoor hun ervaringen, wensen, waarden, belangen, etc. benoembaar worden. Ze krijgen dan grip op hun situatie zodat er draagvlak voor iets beters kan ontstaan.
Draagvlak creëren is actief de diversiteit aan waarden en belangen van burgers zodanig samenbrengen zodat er steun of bereidheid ontstaat voor gezamenlijke plannen.
Als burger kun je afwachten of de plannen je bevallen. Dan eens in de vier jaar op personen stemmen die in de nieuwe gemeenteraad betere plannen voorstellen en goedkeuren. Maar je kunt als burger en als groep van burgers beter in een vroegtijdig stadium invloed uitoefenen op de ontwikkeling van plannen.
Invloed uitoefen kan door raadsleden aan te spreken, door een brief te sturen aan het gemeentebestuur en politieke partij of door in te spreken vooraf aan een raadsvergadering. Deze manieren van invloed werken, maar het kan zijn dat de invloed te laat komt. De plannen hebben al te veel vorm gekregen, er zijn al afspraken gemaakt, het budget is al verbruikt, etc.
Om invloed uit te oefenen ga je niet wachten totdat de gemeente draagvlak gaat zoeken, maar ga je zelf aan de slag om bij de raadsleden en het gemeentebestuur draagvlak voor je wensen te creëren. Hiervoor is nodig dat er een open, snelle en interactieve communicatie is tussen plannenmakers en burgers. De huidige structuren die hiervoor kunnen zorgen zijn te mager. Bijvoorbeeld de beeldvorming heeft voorrang, er is maar eenrichtingsverkeer, er is geen duiding van de boodschap, te traag, aan toeval onderhevig, plannenmakers zijn niet zichtbaar, vergaderingen zijn besloten. Niet alle burgers willen zich aanmelden bij Facebook of hebben een abonnement op de krant.
Het burgerinitiatief Open Burgerdialoog iBeesel kan voor een betere interactieve communicatiestructuur zorgen en het gemeentebestuur en raadsleden helpen betere plannen te maken en uit te voeren. Dit burgerinitiatief wordt zo ontwikkeld dat het voor een gemeente Beesel met 13.500 inwoners geschikt is.
Een eerste instrument van dit burgerinitiatief is de App iB Handstorm. Met de App iB kunnen burgers en ook vrijwilligers van een overlegorgaan, vereniging, stichting, actiegroep of coöperatie de besluitvorming in de gemeenteraad en in het college van burgemeester en wethouders beïnvloeden. Dit kan door vragen te stellen, verhalen te vertellen, oplossingen kenbaar te maken, problemen te melden, ongenoegen kenbaar te maken en door ontwikkelingen context te geven. Raadsfracties en bestuurders kunnen dan met burgers in dialoog gaan en in de gemeenteraad beleidskaders hierover voorstellen. Het is een ondersteuning voor bestuurders en gemeenteraadsleden om betere beslissingen voor burgers te nemen.
De App iB Handstorm is gratis te downloaden.
De App iB is ontwikkeld door het Handstorm Kenniscentrum dat is gevestigd in de gemeente Beesel. De App is een experiment om te onderzoeken hoe burgerinitiatieven kunnen worden gestimuleerd en hoe een initiatief in beweging blijft. Andere instrumenten om Beeselse burgers meer bij de plannen van het gemeentebestuur te betrekken zijn het oprichten van stuurgroepen, het opstellen van een burgerbegroting of zelfs het opzetten van een burgerberaad.
Het Handstorm Kenniscentrum ontwikkelt voor ontwerpleiders aanpakken om onbewuste kennis, ervaringen en waarde-overwegingen aan te boren en te gebruiken als inspiratiebron bij het zoeken naar creatieve oplossingen voor complexe problemen.